TỔ NGỮ VĂN- HÀNH TRÌNH 60 NĂM ƯƠM MẦM CÁI ĐẸP
(Nguyễn Hồng Lương - Tổ phó CM)
“Kìa cây phượng gù chở nặng thời gian
Bao nhiêu mùa thi bấy nhiêu ngày trăn trở
Thầy cô mừng vui khi chúng em học tập tốt
Một chặng đường tương lai ngời sáng trang sử vàng...”
Mỗi khi bài ca truyền thống của Trường THPT Hòn Gai vang lên, trong lòng mỗi chúng ta đều nao nức, xôn xao những âm vang của kỉ niệm. Dòng thời gian mà cây phượng gù chở nặng kia đều gọi về trong chúng ta hành trình vươn dậy 60 năm của tổ Ngữ văn nói riêng, của mái trường thân yêu nói chung. 
    60 năm không là gì giữa dòng chảy vô cùng của tạo hóa, nhưng cũng đủ để làm nên một chặng đường dài, làm nên một bề dày truyền thống. Trong 60 mươi năm đó, biết bao gương mặt, biết bao thế hệ các thầy cô giáo của tổ Ngữ Văn đã miệt mài, cần mẫn ươm mầm cho cái đẹp, bồi đắp nhân cách, dựng xây nền tảng nhân văn trong mỗi con người Hạ Long xưa và Hạ Long nay!
Tổ Văn tự hào bởi các bậc tiền bối xứng đáng là những cây cao bóng cả, góp phần làm nên bề dày truyền thống của nhà trường. Trên mỗi chặng hành trình phát triển đi lên của trường cấp 2-3 Hồng Quảng xưa, nay là THPT Hòn Gai, đều ghi dấu những gương mặt thầy cô giáo dạy Văn đã để lại những ấn tượng đẹp trong lòng các thế hệ học trò. Nhớ khi xưa thầy Trần Tăng Bí với những bài giảng rất hay về Lí luận văn học; như vẫn còn đây thầy Nguyễn Thanh Dân thâm trầm, sâu sắc, rất giỏi về Hán-Nôm. Thầy Nguyễn Đình Sô – một tâm hồn nghệ sĩ, vừa có thơ hay lại vừa có lời giảng mượt mà, truyền cảm; thầy Lê Tuấn Đãng hóm hỉnh mà tài hoa. Cô Đào Thị Minh say sưa, đầy cuốn hút; cô Trần Thị Quế với lời giảng điềm tĩnh mà giàu sức thuyết phục; cô Giang Thị Báu lãng mạn mà tinh tế; cô Hoàng Thị Thanh nhẹ nhàng, dí dỏm mà sâu lắng; cô Nguyễn Thị Sự, cô Đinh Thị Quý, cô Nguyễn Thị Quy say sưa, miệt mài; cô Vũ Chi Ngân tươi tắn, luôn truyền được sự trẻ trung, sôi nổi qua mỗi lời giảng; cô Lê Bích Hồng lời giảng chau chuốt, mượt mà, bay bổng; cô giáo Lê Minh Hiền, cô giáo Nguyễn Thị Phương, những hoa khôi một thời của tổ Văn, sôi nổi và đầy nhiệt huyết luôn được học sinh mến mộ…
Bước vào thế kỉ 21, tổ Văn vẫn ghi được dấu ấn trong các thế hệ học sinh với những gương mặt được xem như cây đa cây đề: cô giáo Phạm Vân Chi hồn hậu, tươi tắn mà chắc chắn; cô giáo Nguyễn Thị Hồng nhỏ nhẹ nhưng sâu sắc, cô Nguyễn Thị Minh Dân- một tổ trưởng luôn nghiêm túc, tận tụy bồi đắp thế hệ sau, cô Nguyễn Thu Hạnh với lối giảng điềm đạm, tinh tế thấm đẫm chất văn,...
          Người xưa từng nói: có thầy giỏi ắt có trò hay. Lòng yêu nghề, bầu nhiệt huyết ấm nồng của các thầy cô đã thắp lửa trong bao trái tim học trò, để rồi từ mái trường này đã xuất hiện những gương mặt học trò đã thành danh trên khắp mọi miền đất nước. Đó là nhà văn Nguyễn Khắc Phục- thế hệ học sinh khóa đầu tiên của trường, nhà báo Nguyễn Viết Khai- nguyên tổng biên tập báo Quảng Ninh, thầy giáo Trương Quốc Trung- chuyên viên cao cấp, nguyên Trưởng phòng Giáo dục trung hoc Sở Giáo dục- Đào tạo Quảng Ninh, tiến sĩ Văn học Lê Thị Bích Hồng- Phó vụ trưởng Vụ Văn hóa- Văn nghệ ban Tuyên giáo Trung ương...
          Noi gương các thế hệ thầy cô đi trước, tổ Ngữ Văn hôm nay đang vững bước trưởng thành với những gương mặt phần đông còn rất trẻ, năng động, linh hoạt và nhạy bén với sự đổi mới, tiếp tục đào tạo những thế hệ học trò yêu văn chương, những công dân có ích cho xã hội. Từ năm 2010 trở lại đây, tổ Văn trở thành tổ có độ tuổi trung bình trẻ nhất trường, được đào tạo bài bản, đạt chuẩn với 15/17 người đạt trình độ thạc sĩ, có 9/17 người được công nhận danh hiệu Giáo viên giỏi cấp tỉnh qua các hội thi từ năm 2010 đến 2018. Đội tuyển HSG Văn của trường đã nhiều năm liền có học sinh đạt giải HSG cấp Tỉnh, trong đó có nhiều giải cao: các em Nguyễn Thu Quỳnh 12A3 (năm 2013), Nguyễn Thu Hường 12b3, Nguyễn Hằng Nga 12a6 (năm 2014), em Nguyễn Ngọc Mai (12b4- 2016) đạt giải Nhì; đặc biệt, em Nguyễn Thị Huyền Trang (12a3- 2017) đã đạt giải Nhất. Từ năm học 2015-2016, lần đầu tiên đội tuyển văn tham gia vào giải Olimpic Hùng Vương, sân chơi trí tuệ dành cho khối học sinh các trường chuyên khu vực miền núi và Trung du phía Bắc, môn Văn có 6/6 em đã đạt huy chương; năm 2016-2017 có 5/6 em đạt huy chương. Về hoạt động sáng tác thơ văn, trường Hòn Gai nhiều năm liền đạt giải cao trong hội thi Thơ Lê Thánh Tông : em Nguyễn Thu Hường 11b3- 2013, em Nguyễn Thảo Vân 10a3-2015 đạt giải C, em Dương Chiến Thắng 12b3-2014, em Phạm Hà Thùy Dương 10a3-2015, em Mai Thanh Phương 11a3-2016, em Bùi Đào Thanh Hương 11b4-2017 đạt giải B là giải cao nhất dành cho khối học sinh . Về nghiên cứu khoa học, năm 2016-2017, có 1 giải Nhất cấp quốc gia về Vận dụng kiến thức liên môn do cô Vũ Ánh Tuyết thực hiện, năm 2017-2018 có 1 giải 3 cấp tỉnh về nghiên cứu khoa học do cô Nguyễn Thị Lan hướng dẫn,...Trong nhiều năm trở lại đây, nhiều học sinh đã ghi danh thủ khoa, á khoa của các trường trong kì thi THPT Quốc gia với điểm thi môn Ngữ Văn khá cao, được tỉnh tuyên dương... Những thành tựu trên là những mùa quả ngọt mà các thầy cô giáo tổ Ngữ Văn đã chung tay vun trồng, cũng là động lực để thế hệ các thầy cô giáo tổ Văn hôm nay tăng thêm nhiệt huyết với nghề, yêu nghề, yêu người hơn.
          Nhìn lại 60 năm- một hành trình, mỗi chúng ta thêm tự hào bởi mỗi ngày bước lên bục giảng là một ngày kết thêm một sợi tơ để dệt lên trang sử vàng truyền thống của nhà trường, tự hào là người góp phần nhân lên cái Đẹp, cái Chân, cái Thiện:
Ngót ba phần tư thế kỉ miệt mài
Giúp trò hiểu “Văn học là nhân học”
Bao mùa quả lặn rồi lại mọc
Dâng hương thơm, vị ngọt cho đời

 Hạ Long, Xuân Mậu Tuất 2018